W odniesieniu do tych osób ustawodawca nałożył na pracodawcę taki sam obowiązek jak wobec pracowników, czyli obowiązek zapewnia bezpiecznych i higienicznych warunków pracy przy odpowiednim wykorzystaniu osiągnięć nauki i techniki. Oznacza to, że np. w przypadku powierzenia elektrykowi (niebędącemu pracownikiem zakładu) wykonywania prac na terenie zakładu pracy, pracodawca musiałby się m.in. upewnić, czy posiada on do wykonania tych prac wymagane kwalifikacje i uprawnienia oraz czy pozwala mu na to stan jego zdrowia.
Obowiązek, o którym mowa w art. 304 § 1 k.p. – zgodnie z art. 207 § 2 k.p. – powinien być realizowany m.in. przez organizowanie pracy w sposób zapewniający bezpieczne i higieniczne warunki pracy, zapewnienie przestrzegania w zakładzie pracy przepisów oraz zasad bhp i wydawanie poleceń usunięcia uchybień w tym zakresie.
Według art. 3041 i art. 211 k.p. podstawowym obowiązkiem osób fizycznych, wykonujących pracę u danego pracodawcy na innej podstawie niż stosunek pracy, jest przestrzeganie przepisów oraz zasad bhp. W szczególności osoby te, podobnie jak wszyscy pracownicy, są obowiązane m.in. znać przepisy i zasady bhp, brać udział w szkoleniu i instruktażu z tego zakresu oraz poddawać się wymaganym egzaminom sprawdzającym, wykonywać pracę w sposób zgodny z przepisami i zasadami bhp, dbać o należyty stan maszyn, urządzeń, narzędzi i sprzętu oraz o porządek i ład w miejscu pracy, stosować środki ochrony zbiorowej i indywidualnej.
Natomiast określone w art. 207 § 2 k.p. obowiązki pracodawcy mającego chronić życie i zdrowie osób dla niego pracujących (pracowników i innych) poprzez zapewnienie im bezpiecznych i higienicznych warunków pracy, przy odpowiednim zastosowaniu osiągnięć nauki i techniki, mają raczej charakter techniczno-organizacyjny i wiążą się z zapewnieniem w jego zakładzie takich warunków pracy, w jakich jej wykonywanie nie będzie zagrażało życiu lub zdrowiu pracujących.
Dlatego też pracodawca, występujący w roli zleceniodawcy nie ma bezwzględnego obowiązku kierowania osób niebędących pracownikami na badania lekarskie czy też szkolenia bhp. Jeżeli jednak uzna, że jest to konieczne, np. ze względu na rodzaj wykonywanej pracy i długość trwania umowy, może to uczynić, te zaś osoby, zgodnie z art. 211 pkt 1 i 5 k.p., nie mogą odmówić wykonania takiego polecenia.
Obowiązek ochrony zdrowia lub życia nie zależy od formy zatrudnienia, ale od samego faktu, że praca jest lub ma być świadczona. Obowiązek ten upoważnia pracodawcę do egzekwowania od tych osób wykonywania pracy w sposób zgodny z przepisami i zasadami bhp.
Data publikacji: 30 grudnia 2013 r.
